Koçluk almanın size katacağı çok şey vardır. Temel olarak koçluk size farkındalık ve buna bağlı hareket fırsatı sağlar. Doğal olarak uzaktan koçluğun avantajları da benzerdir. Ancak elbette uzaktan koçluğun avantajları olduğu kadar dezavantajları da vardır.
Aşağıda hem koç hem de müşteri gözüyle ne gibi detaylarla karşılaşacağınızı açıklamaya çalışacağım.
Uzaktan Koçluğun Avantajları
Uzaktan koçluk hem koçlar hem de müşteriler için birçok fırsat sunar. Bu fırsatlar çeşitli kolaylıklar sağlarken iki tarafa birden hizmet eder. Şimdi bu avantajları kendi başlıkları altında inceleyelim.
Zaman
Uzaktan koçluk yüz yüze fiziksel buluşma gereksinimini ortadan kaldırdığından yolculuk ihtiyacı kalmamıştır. Bu da trafikte harcanan zaman ve yolculuk için gereken maliyet gibi gereksinimleri ortadan kalkmıştır. Dahası trafikte yaşanan stresin etkileri de olmaz.
Trafik için harcanan zamanı ilgili yere hem gitmek hem de dönmek için harcamak ekstra planlama gerektirir. Buna gerek kalmayınca çok daha rahat bir zaman planı yapma fırsatı doğar. Uzaktan koçluğun avantajları olarak en büyük faydalardan birisi de planlama için kazanılan ek zamandır.
Görüşmek için buluşma zamanı ayarlarken her iki tarafta öncesini ve sonrasını hesaba katmak durumundadır. Çünkü önceki toplantısının uzaması halinde gecikebilir veya buluştuğunda sonraki toplantısına yetişebilecek mi diye endişe duyabilir. Buna bir de yol için süre ayırmak gerekirse ekstra zaman kaybı söz konusu olur.
Uzaktan koçluk planlama açısından da avantajlar sağlar. Önceki toplantı ile buluşma arasında sadece 10-15 dakika koymak ön hazırlık veya sapmalar için çoğunlukla yeterli olur. Bitiminde de aynısını yapabilme fırsatı vardır. Bu da takvim yönetimine büyük esneklik kazandırır.
Bu tip zaman ayarlama konusunu bir de takım koçluğu gibi grup halinde alınan koçluk için düşünün. Zaman planlamasının önemi çoklu ayarlamalarda daha da öne çıkar.
Mekân
Bir önemli avantaj da mekân konusundaki rahatlıktır. Fiziksel buluşmalarda ya müşteri koçun ofisine gider, ya koç müşterinin şirketine gider, ya da ikisi ortak bir yerde buluşur. Uzaktan koçluk durumunda olay sanal buluşmaya döner. Sanal buluşma deyince hemen kendinizi internet üzerinden görüntülü görüşme ile sınırlamayın. Telefonla görüşmek bile uzaktan koçluk için bir yöntemdir. Ama gelişen teknoloji ile görüntülü görüşme araçları çeşitlenmiş ve daha bir amaca uygun hale gelmiştir.
Müşteri ve koç bir araya gelmek için her ikisine de uyan çeşitli uygulamalardan birini seçebilirler. En eski yaygın görüntülü görüşme yöntemi Skype kullanmaktı. Bununla birlikte, günümüzde daha yaygın olan ve tercih edilen uygulama Zoom olmuştur. Ek olarak Microsoft Teams, Google Hangouts, Jitsi ve daha birçok farklı uygulama da aktif kullanılmaktadır.
Sanal ortama transfer sayesinde mekân konusundaki önemli sorunlar da otomatik olarak ortadan kalkmış oldu. Örneğin salon rezervasyonu, gizlilik, takım görüşmelerinde yeri geldiğinde ayrı oda ayarlama ihtiyacı, uygulamalar sayesinde kolaylaştı.
Mekân konusunun en büyük güzelliği ise koçun veya müşterinin tatile, ziyarete ya da farklı bir ilde işe toplantısına gitmesi halinde bile uzaktan koçluk için fırsata sahip olmasıdır.
Yeme-İçme
Fiziksel buluşmalarda toplantı salonunda illa ki bir ikram amaçlı kurabiye, bisküvi, vs. bulunması gerekir. Hatta çay, kahve, bitki çayı, su gibi içecekler de bulunmalıdır. Ama hepsi kişilerin tam beklentisine cevap vermeyebilir Uzaktan koçluğun avantajları açısından yeme-içme, kişilerin kendi rahat ortamlarında, istediklerini seçip alabilme imkânı tanır.
Kimin tarafında buluşuluyorsa o tarafa ek maliyet getirmekten de kurtarır. Ola ki ortak bir yerde buluşuluyorsa orada yenip içilenler için ortaya çıkan maliyeti ortadan kaldırır. Kimi zaman “acaba hesabı kim ödeyecek?” gibi belirsiz, hatta bazen rahatsız edebilen gizli soruları da baştan yok eder.
COVID Riskleri
Günümüzün en büyük sorunlarından ve çok büyük risk yaratan Covid, fiziksel buluşmaların doğal kâbusu olarak arkada bırakılabilir. Çünkü sanal ortama taşınan uzaktan koçluklar sayesinde fiziksel temas söz konusu olmayacağından risk de kalmaz.
Fiziksel buluşma zorunluluğu olduğunda maske takmak ve arada mesafe bırakmak zorunludur. Böyle bir durumda karşınızdakinin yüzünü, mimiklerini görmek mümkün olmaz. Maske nedeniyle sesini duymak ve söylediklerini anlamak da güçleşebilir. Bu da sürecin aksamasına ve uzamasına yol açabilir. Sonuçlar açısından da etkisi olumsuz olabilir.
Takım koçluğu gibi çoklu koçluk görüşmelerinde riskin artış seviyesi inanılmaz yükselir. Arada bir kişi hasta olsa tüm ekip karantinaya girmek zorunda bile kalabilir. Sonuç koç açısından da hoş değildir.
Hâlbuki süreç uzaktan olduğunda, hele bir de görüntülü görüşme yapılıyorsa, bu tip sorunların hiçbiri olmaz.
Sunum ve Dosya Paylaşımı
Fiziksel buluşmalarda dosyaların paylaşımı da fizikseldir. Covid riskini arttırması kadar o an hazırda olmayan dosyaların paylaşılamaması gibi riskleri de barındırır. Hâlbuki dijital ortamda anlık olarak bilgisayarda dosya paylaşımı söz konusudur. Koç veya müşteri kolaylıkla ilgili dosyaya erişebilir ve paylaşabilir. Dahası, aynı dosya üzerinde birlikte çalışabilecekleri ortam bile vardır.
Bir sunum yapma gereksinimi olduğunda da yine ekran paylaşımı sayesinde kolayca sonuç elde edilebilir. Ama fiziksel buluşmalarda toplantı salonu yoksa, ayarlanmamışsa, olsa bile perde ve projeksiyon cihazı yoksa sunum kalabilir.
Sanal ortamda not alma durumunda, sonda notlar dosya olarak paylaşılabilir. Ama fiziksel buluşmada önce notların düzenlenmesi, düzenlenmeden verilecekse bile fotokopi makinesi gereksinimi vardır.
Geniş Network
Koçlar için müşterilere erişmek ve yeni müşteriler bulmak işlerini sürdürmek açısından çok önemlidir. Müşteriler veya potansiyel müşteri adayları için de koçuna erişmek veya kendine koç bulmak bir ihtiyaçtır. Bulunduğu konum itibarıyla erişimi kısıtlı olanlar için bunlar büyük sorundur. Ancak uzaktan koçluğun avantajları tam da bu anda devreye girer. Uzaktan erişim sayesinde internet, sosyal medya, web sitesi ve benzeri seçenekler kişilere farklı ağlara erişim şansı sağlar. Koçlar potansiyel yeni müşterilere ulaşır, müşteriler kendilerine koç seçmek için alternatiflere kavuşur.
Sosyal ağlar kişilere geniş bir network sağlar. En yaygın ve etkili pazarlama yöntemlerinden biri olan kulaktan kulağa metodu geniş network için çok etkili olur. Uzaktan koçluk sunabilen koçlar bu açıdan diğerlerine göre avantajlı hale gelmiş olurlar.
Aile ve Kişisel Zaman
Hem koçlar hem de müşteriler için uzaktan koçluk almak/vermek zamanı etkili yönetmek için avantajlıdır. Kalan ekstra zamanı kendilerine, ailelerine rahatlıkla ayırabilirler. Fiziksel buluşma sürecinde kaybedilen zaman uzaktan koçluk sürecine geçenler için kazanılmış ek bir değerdir. Onu nasıl kullanacağı elbette kişinin kendisine kalmıştır. Ama sıklıkla ailesine ve kendisine zaman ayıramadığını belirten kişiler için muhteşem bir potansiyel oluşturur.
Uzaktan Koçluğun Dezavantajları
Uzaktan koçluğun avantajları olduğu kadar dezavantajları da vardır. Neyse ki bu dezavantajlar göreceli olarak kolayca çözülebilir veya bazıları da genel olduğu için doğrudan koçlukla alâkalı değildir.
Teknik Sorunlar
En temel sorunlarla teknik tarafta karşılaşılır. İnternet kesilebilir, görüntü veya ses bağlantısı yapılamayabilir, kalite kötü olabilir.
İnternet kesintisi genel bir sorun olursa beklemek dışında bir çözüm yoktur. Ancak karasal bağlantı kadar mobil bağlantının da bulunması bir alternatif sağlar. Biri kesilirse diğerine geçiş mümkün olur.
Görüntü ve ses bağlantısı yapılamaması çoğunlukla ayarlarla ilgilidir. Doğru yönlendirme ile bir kaç adımda çözülür.
Görüntü ve ses kalitesi biraz eldeki donanımla bağlantılıdır. Daha iyi bir kamera, daha iyi bir mikrofon ile sonuçlar istenilen seviyeye ulaşır. Bazen kulaklıklı mikrofonu değiştirmek de çözüm olabilir.
Teknik sorunların çözümünde koçun biraz olsun konuya hâkim olması gerekir ki hızlıca müşterisini akışa katabilsin.
Zaman
Zaman normalde uzaktan koçluğun avantajları arasında yer alsa da doğru yönetilemediği takdirde tam tersi sonuçlara da yol açabilir. Doğru planlanamayan bir takvim, sürekli gelen aramalar, doğru konuşmamış sınırlar zaman açısından ciddi sıkıntılar oluşturur.
Mekân
Kişiler kendi rahat ortamlarında olmanın avantajını her zaman kullanırlar. Ama bu avantaj aşırı rahatlığa kayarsa odaklanma sorununa dönüşebilir. O yüzden bölünmeden, odağı kaybettirmeyecek seviyede bir rahatlık ile sınırlı kalması gerekir.
Mekânın en büyük sorunlarından biri evde aile üyelerinin, özellikle de küçük çocukların, süreci bölmesidir. Aynı zamanda evden çalışmanın getirdiği ev ve iş hayatının birbirine girmesi durumu da olumsuz etki yaratabilir.
Bazıları için farklı bir yere gitmek ve hareket güzel bir duygu olabilir. Uzaktan koçluk yapıldığında bu tip yer değişimleri olmadığından kimi kişiler için olumsuz etkisi olduğu da varsayılabilir.
Bütünsel Çalışma
Koçlar da müşteriler de fiziksel buluşma olduğu gibi birbirlerine dokunamazlar. El sıkışma, sarılma gibi faaliyetler yapılamaz. Aynı şekilde kimi zaman bütünsel vücut takibi, hareketlilik, beden dili gibi etkileşimler de ekran sınırlaması nedeniyle kaybolabilir.
Koçlar açısından müşterinin ortamında olmamak onun çevresi hakkında bilgi edinmeyi güçleştirir. Ne de olsa her türlü bilgi sürece katkı sağlar. Ama bu durumda sadece ekrandaki görüntünün elverdiği kadarı elde edilebilir.
Sosyallik
Fiziksel buluşmalarda bazen ortamdaki diğer kişilerle etkileşim, çay-kahve alırken yapılan sohbetler, grup buluşmalarında sarılıp özlem gidermeler uzaktan etkinliklerde olmaz. Yerine farklı faaliyetler eklense bile aynı hissiyatı elde etmek güçtür.
Covid nedeniyle bu tip sosyallikler çoğumuz için geçmişte kaldı. Aslında koçluk açısından doğrudan bir etkisi yok. Ama kimi buluşmalarda kattığı sosyallik kaybolduğu için belki dolaylı olarak kısmen etkilediğini düşünebiliriz.
Fiziksel Etkiler
Ekran karşısında uzaktan etkileşim çoğunlukla oturarak gerçekleştirilir. Bunun en büyük sıkıntısı sürekli oturmaktan dolayı yorulmaktır. Hele bir de doğru şekilde dik olarak oturmuyorsanız etkisini daha fazla hissedersiniz.
Ekran karşısında sürekli durmak hem gözleri hem de beyni yorar. O yüzden mümkün olduğunca ekran başında az kalmak gerekir. Uzaktan koçluk alırken mümkünse bir süre ekran başından uzaklaştıktan sonra sürece katılmanız yararınızadır.
Takım koçluğu gibi grup etkileşiminin yüksek olduğu durumlarda fiziksel etkileşimin sanal ortamda daha az olabilir. Bunun takibinin sanal ortamda biraz güç olması da bazen sorun olabilir.
Sonuç
Uzaktan koçluğun avantajları ve dezavantajlarını bu şekilde topluca ele aldığımızda göreceğimiz gibi, dip toplamda avantajlar çok daha öne çıkıyor. Dezavantajların ise çoğunlukla giderilebilir, çözümlenebilir veya sadece farkında olup göz ardı edilebilir olduğu görülüyor.
Özünde koçluk, ister fiziksel ister uzaktan olsun, her şekilde farkındalık yaratan ve bunu harekete dönüştüren güçlü bir destek aracıdır. Fiziksel buluşma kadar uzaktan erişim de etkilidir. Günümüz koşulları her ne kadar bizi zorunlu olarak uzaktan çalışmaya yönlendirse de, koçluğun geleceği giderek uzaktan koçluk modeline doğru evrilmektedir.
Hem koç olarak hem de müşteri olarak yapmamız gerekenler avantajlardan sonuna kadar faydalanırken dezavantajları da nasıl ortadan kaldırabileceğimizin veya etkilerini en az nasıl indirebileceğimizin yolunu bulmaktır.
Koçlukla kalın.
Uzaktan Koçluk
Herkes İçin Her Yerden Koçluk!